Ku san tarihin mutanen KPELLE na LIBERIA.
Akan tafiyata ta sanin Afirka da ba da labarin hanyoyin Afirka, zan ba ku tarihin da rayuwar mutanen KPELLE na LIBERIA ????????. Afirka ba ita ce abin da kuke tunani ba. Afirka tana da al’adu, tarihi da labaran da za a ba da shi.
Ku matso ku ji labarin nan.
An san mutanen Kpelle da Sunaye kamar Haka:Guerze, Kpwesi, Kpessi, Gerse, Mpessi, Berlu, Gbelle, Bere, Gbalin, Gizima, ko Buni. Sunanan a farko a wani yanki na tsakiyar Laberiya.
Su na magana da yaren Kpelle, wanda dangin harshen Mande ne. An kiyasta cewa akwai masu magana da yaren Kpelle 760,000 a Laberiya. Kpelle babbar kabila ce a kasar Laberiya ta yammacin Afirka kuma wata muhimmiyar kabila ce a kudancin Guinea. Kpelle Language suna Yawaita cewa: Kunâŋ gáa ŋele sui, Tɔɔ ku iláai siɣe a maa waa. – Ubangiji shi ne makiyayi na, ko Ba a so ba.
Duk da yawan ruwan sama da Ake yi a kowace shekara, Kpelle suna rayuwa galibi akan amfanin gonarsu ta shinkafa. Kpelle suna da manyan hakimai waɗanda ke aiki a matsayin masu shiga tsakani don kiyaye zaman lafiya da sasanta rikici a Kabilar Kpelle wanda ba su da nisa da Kogin Saint John.
Tattalin arzikin cikin gida na ƙabilun Kpelle yana kewaye da kasuwanci da Sauran ƙabilun cikin Kasar. Saboda kwazon su, Kpelle sune manyan masu samar da abinci a babban birnin Kasar Monrovia da kuma sauran manyan biranen.
A al’adance, Kpelle manoma ne na shinkafa a matsayin babban amfanin gonar su. Mutanen Kpelle suna cin shinkafa a matsayin babban abincinsu. Suna hadata da rogo, kayan lambu, da ‘ya’yan itatuwa. Ƙabilun Kpelle suna samun kuɗin amfanin gona wanda Ya haɗa da shinkafa, gyada, rake, da kola kuma suna jin daɗin fufu da miya da miya iri-iri.
Oprah Winfery Abin mamaki.
tana da kwayar halittar DNA cewa ta fito daga kabilar Kpelle ta Laberiya. Idan ba ku sani ba, yanzu kun sani!
Kpelle kuma sun kasance suna kasuwanci tare da musulmin Vai da Mandingo waɗanda yan kaɗan ne mazauna a cikin ƙasar kuma suna zaune a kusa.
Kowace kabilar Kpelle ta kasance tana da gwamnati da aka santa da shugaba mai kula da bukatun kansu da kuma bukatun al’umma. Kpelle sun rayu ne a Arewacin Sudan a karni na sha shida kafin su gudu zuwa wasu sassan arewacin yammacin Afirka musamman Mali.
Har ila yau, Kpelle dake can a Mali kuma har yanzu suna ci gaba da kula da Al’adarsu. Mutanen Kpelle suna zaune a sassan Bong, Nimba, Lofa, da Monserredo (Babban Gundumar Monrovia). A al’adance, dangin Kpelle sun ƙunshi mutum, matansa da ‘ya’yansa, Suna da ƙauna sosai kuma masu aiki tuƙuru ne. ????
Ga kabilar KPELLE a cikin hotuna.