Surāqa bn Malik bn Ju’shum al-Kinānī (Da Larabci : سراقة بن مالك بن جعشم الكناني) dan kabilar Kinana ne wanda kamar kabilarsa ta Kuraishawa, tana cikin reshen Kabilar Adnani ta larabawa. Ya kasance kwararre makin doki, wanda aka sani da kasancewarsa mutum daya tilo daga cikin Kuraishawa da ya samu nasarar gano Annabi Muhammad (SAWW) da Abubakar (RA) a lokacin Tafiyarsu zuwa Madina.
Lokacin da Annabi Muhammad (SAWW) da Abubakar (RA)suka gudu daga Makka, kuraishawa sun ba da sanarwar bayar da ladan rakuma 100 ga duk wanda ya Kamu su. Suraqa bn Malik ya kasance kwararre mai bin diddigi, kuma ya nemi ya bi su don ya karbi ladan.
Ya yi nasarar nemo matafiyan, amma da ya gansu, an ruwaito Annabi Muhammadu (SAWW) ya yi addu’a, “Ya Allah , ka tsare mu daga gare shi, ta hanyar da ka so.” Daga nan sai dokinsa ya nutse a cikin yashi mai zurfi, a lokacin sai ya yi yunƙurin harba musu kibiya, Nan da nan hannuwansa suka makale sai ya ɗaga murya ya ce: “Ya Muhammad ka yi min Addu’a Domin na fita daga wannan hali. Na yi alkawari zan ja da baya, in daina bibiyarku.
A cikin ruwayar Ahmad, Suraka ta ce, “Ya Muhammad, na san cewa saboda kai ne kawai zaka roki Allah Ya tseratar da ni daga halin da nake ciki, kuma wallahi zan nisantar da kai na daga gare ka Annabi Muhammad (SAWW) yayi masa addu’a kamar yadda ya nema.
Bayan ya yi masa addu’a, Dokin Suraqa ya sami kuɓuta daga yashi. Suraqa kuwa bai cika alqawarinsa ba, ya ci gaba da binsa. Yayin da ya matso kusa da Annabi Muhammad (SAWW) Dokin nasa ya sake makale a cikin yashi. Suraqa ya sake Neman yin addu’a: ‘Ya kai Annabi, idan aka sake sakina, da zan koma Makka ba zan bi ka ba. Zan hana ko da wasu daga bin ku.’
Annabi Muhammad (SAWW) ya sake yin addu’a, dokin Ya fita Sannan Suraqa ya bayyana cewa addinin Annabi Muhammadu (SAWW) zai yi nasara wata rana, kuma ya roki Annabi Muhammadu (SAWW) ya yi masa rubutaccen alkawari cewa za a girmama shi a duk lokacin da Annabi Muhammadu (SAWW)ya zama shugaban daular Musulunci. Sayyadina Abubakar (RA) ya rubuta alqawarin bisa umurnin Allah Muhammadu (SAWW) ya mika wa Suraqa.
Annabi Muhammadu (SAWW) ya gaya Suraqa cewa wata rana zai sa mundayen Khusrow II na Farisa. Suraqa Ya tambaya cikin mamaki ko Muhammadu yana nufin mundayen Khusrow ibn Hormuz (ko Khosrow II, ɗan Hormizd IV ), sarkin Farisa? Annabi Muhammad (SAWW) ya jinjina kai.
Suraqa ya ci karo da tawagar Kuraishawa da dama da suke neman Annabi Muhammad (SAWW) kuma ya lallashe su su koma Makka domin bai sami wata alama da ta bi hanyar Madina ba.
Bayan da aka ci Makkah
A cikin shekaru takwas da hijirarsa zuwa Madina, Annabi (SAWW) ya shiga Makka Da babbar Runduna kuma ya ba da sanarwar yin afuwa ga kowa. Suraqa ya shiga Wajen Annabi Muhammad (SAWW) ya Karbi shahada (furcin imani na Musulunci). An Rawaito cewa ya kasance yana nadamar bin Annabi Muhammad (SAWW) Ya yi bakin ciki a ranar da Annabi Muhammadu (SAWW) ya yi wafati, amma ya tuna alkawarin da Annabi Muhammad (SAWW) ya yi cewa wata rana zai Sanya Mundayen Sarkin Khosrow II na Farisa.
A shekara ta 643 miladiyya/22, Suraqa ta yi Wata rashin lafiya kuma ya kusa mutuwa. Iyalinsa sun yi shirin mutuwarsa, amma Suraqa daya farka ya tambaye su abin da suke yi. Suka ce masa suna shirin binne shi ne saboda ba su yi tunanin zai tashi ba. Ya amsa musu da cewa kada su damu da shi domin ba Yanzu zai mutu ba. Da ’yan uwa suka tambaye shi ta yaya ya sani, sai ya ce Annabi Muhammadu (SAWW) ya tabbatar masa da cewa zai sanya mundayen Sarkin Khusrow (Kisra) kuma bai samu ba tukuna.
An ci Sassanid Farisa a lokacin halifancin halifa na biyu, Sayyadina Umar ibn al-Khattab (RA). Umar ya samu sako daga Sa’ad bn Abi Waqqas kwamandan dakarun musulunci a lokacin da musulunci ya ci Farisa. Kashi na biyar na ganima an aika wa Umar (RA) a Madina Kayan Ya ƙunshi shahararen kambi na Khosrow wanda aka ɗaure da yaƙutu, da bel na zinariya mai lu’u-lu’u da mundaye na zinariya. Umar (RA) yana duban kowane kayan da kwamandan rundunar ya aiko. Nan da nan Umar (RA) ya kira suraqa ya sa masa rawani, ya ba shi rigar gwal da adon gwal. Suraqa bai ji daɗin saka waɗannan abubuwan ba
Daga nan sai ya juya wajen Umar ya ce da shi ya raba wa musulmi dukkan wadannan kayayyakin na sarki Baya So.
Sai Umar ya kira Suraqa bn Malik ya ce masa ya sa mundaye ya ba mutane labari. Don haka a wannan ranar, wani Badawiyya daga cikin Balarabe yana sanye da Mundayen Kisra, alkawarin da Manzon Allah (SAWW) ya yi masa shekaru da dama da suka gabata.
(Anwar al-Awlaki ne ya ruwaito Wannan Kisar) Haka kuma a cikin Sahihul Bukhari Juzu’i na 4, Littafi na 56 [Falalolin Annabi da Sahabbansa], da Sahihul Bukhari Juzu’i na 812 da 005, Littafi na 058, hadisi na 250).
Sahihul Bukhari Juzu’i na 4, Littafi na 56 ya ruwaito Al-Barra cewa: Lokacin da Annabi ya yi hijira zuwa Madina. Suraqa bin Malik bin Jusham ya bi shi. Annabi ya yi masa Addu’a don haka kafafun dokinsa suka nutse a kasa. Suraqa yace (ga Annabi). “Ka roki Allah ya kubutar da ni ba zan cutar da ku ba. “Annabi ya roki Allah Dokin sa Ya kubuta.
